Napęd paskowy czy bezpośredni? Który lepszy w gramofonie?

In Gramofony
06 marca, 2025

Wybór między napędem paskowym (belt drive) a bezpośrednim (direct drive) w gramofonie to jedno z kluczowych zagadnień, które wpływa na jakość dźwięku, trwałość i sposób użytkowania sprzętu. Oba rozwiązania mają swoje zalety i wady, dlatego warto je dobrze poznać przed zakupem gramofonu.

Napęd paskowy (belt drive) – charakterystyka, zalety i wady

Jak działa?

W gramofonie z napędem paskowym silnik jest oddzielony od talerza i połączony z nim za pomocą elastycznego paska. Dzięki temu drgania generowane przez silnik są tłumione, co wpływa na jakość dźwięku.

Zalety napędu paskowego:

Lepsza izolacja od wibracji – ponieważ silnik nie jest bezpośrednio połączony z talerzem, mniej drgań przenosi się na płytę, co przekłada się na czystszy dźwięk.
Cichsza praca – paski absorbują hałas generowany przez silnik.
Prostota konstrukcji – mniej elementów mechanicznych oznacza łatwiejszą konserwację.
Idealny dla audiofilów – zapewnia ciepłe, analogowe brzmienie.

Wady napędu paskowego:

Wymaga okresowej wymiany paska – paski zużywają się, rozciągają i tracą elastyczność, co może powodować niestabilność obrotów.
Mniejsza precyzja obrotów – paski mogą powodować minimalne wahania prędkości (wow & flutter).
Dłuższy czas rozruchu – gramofon potrzebuje chwili, by osiągnąć stabilne obroty.
Nie nadaje się do DJ-ingu – nie pozwala na szybkie zatrzymywanie i rozpędzanie talerza.

Dla kogo?
🔹 Idealny dla audiofilów i miłośników klasycznego odsłuchu, którzy cenią jakość dźwięku ponad wygodę użytkowania.

Przykładowe gramofony z napędem paskowym:

  • Rega Planar 3 – uznany wśród audiofilów za doskonały stosunek ceny do jakości.
  • Pro-Ject Debut Carbon EVO – świetna opcja dla średniozaawansowanych użytkowników.
  • Thorens TD 160 – klasyczny model z lat 70., często używany przez kolekcjonerów winyli.

Napęd bezpośredni (direct drive) – charakterystyka, zalety i wady

Jak działa?

W gramofonie z napędem bezpośrednim silnik znajduje się bezpośrednio pod talerzem i obraca go bez użycia paska. Dzięki temu gramofon osiąga pełną prędkość niemal natychmiast.

Zalety napędu bezpośredniego:

Natychmiastowy start i stop – talerz od razu osiąga pełną prędkość obrotową.
Większa trwałość – brak paska oznacza mniej elementów wymagających wymiany.
Bardzo precyzyjna kontrola obrotów – szczególnie w modelach z kwarcową stabilizacją (np. Technics SL-1200 MK2).
Idealny do DJ-ingu – pozwala na scratchowanie, szybkie starty i zatrzymania.
Mniejsza podatność na wahania obrotów – silnik pracuje ze stałą prędkością.

Wady napędu bezpośredniego:

Może przenosić drgania z silnika na talerz – jeśli konstrukcja nie jest dobrze zaprojektowana.
Często droższy niż paskowy – zwłaszcza w modelach wysokiej klasy.
Niektórzy audiofile uważają, że brzmienie jest mniej „analogowe” – bardziej techniczne i precyzyjne, ale mniej ciepłe.

Dla kogo?
🔹 Idealny dla DJ-ów, profesjonalistów oraz osób, które cenią trwałość i precyzję.

Przykładowe gramofony z napędem bezpośrednim:

  • Technics SL-1200 MK2 – klasyka DJ-ingu, ale także świetny wybór dla audiofilów.
  • Pioneer PLX-1000 – nowoczesny gramofon dla DJ-ów i melomanów.
  • Technics SP-10 MK2 – referencyjny gramofon studyjny, używany w studiach radiowych.

Który napęd jest lepszy? Porównanie kluczowych kryteriów

CechaNapęd paskowyNapęd bezpośredni
TrwałośćPasek wymaga wymiany co kilka latBardziej trwały, brak zużywających się pasków
Dokładność obrotówMoże mieć minimalne wahaniaBardzo precyzyjne, stabilizowane kwarcem
Czystość dźwiękuBardziej „analogowy”, ciepły dźwiękBardziej precyzyjny, techniczny dźwięk
Izolacja od drgańLepsza izolacja, mniej zakłóceńMoże przenosić drgania z silnika
Start/stopPowolny rozruchNatychmiastowy start i zatrzymanie
ZastosowanieIdealny do odsłuchu w domuDoskonały do DJ-ingu i precyzyjnego odsłuchu
CenaZazwyczaj tańszyMoże być droższy, ale jest bardziej trwały

Wniosek:

  • Jeśli szukasz gramofonu do klasycznego odsłuchu i cenisz analogowe brzmienie, napęd paskowy będzie lepszym wyborem.
  • Jeśli zależy Ci na precyzji obrotów, trwałości i funkcjonalności, a może także DJ-ingu, napęd bezpośredni będzie najlepszym wyborem.

Podsumowanie – który napęd wybrać?

Wybierz napęd paskowy, jeśli:
✔ Jesteś audiofilem i zależy Ci na naturalnym, ciepłym brzmieniu.
✔ Nie przeszkadza Ci konieczność wymiany paska co kilka lat.
✔ Gramofon ma służyć wyłącznie do domowego odsłuchu.

Wybierz napęd bezpośredni, jeśli:
✔ Zależy Ci na precyzji i trwałości.
✔ Chcesz używać gramofonu do DJ-ingu lub miksowania muzyki.
✔ Nie chcesz martwić się o wymianę pasków.

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, który napęd jest lepszy – wszystko zależy od Twoich potrzeb i stylu odsłuchu! Jeśli priorytetem jest ciepły dźwięk i minimalizacja zakłóceń – wybierz paskowy. Jeśli zależy Ci na precyzji i funkcjonalności – postaw na bezpośredni